Het decreet Integraal Waterbeleid voorziet in de oprichting van Waterschappen. De oprichting en de werking van deze waterschappen wordt geregeld in artikel 30 en volgende van het decreet IWB.
Artikel 30 bepaalt dat er "Per bekken of voor meerdere deelbekkens die behoren tot eenzelfde bekken een waterschap opgericht wordt"
Artikel 31 van dit decreet legt het initiatiefrecht voor de oprichting van deze waterschappen bij de Provinciale Overheid.
Een Waterschap is een "samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid" dat opgericht wordt "met het oog op
1. het opmaken van het ontwerp van deelbekkenbeheerplan
2. het uitbrengen van een advies over het ontwerp van bekkenbeheerplan
3. het voorstellen van een adequate bevoegdheidsverdeling van de waterwegen en de onbevaarbare waterlopen om een meer geïntegreerd en logisch samenhangend en efficiënt beheer te realiseren"
Bovendien "KAN het samenwerkingsverband worden opgericht met het oog op
4. het gecoördineerd uitoefenen door de overheden van een of meer van volgende taken:
1° het beheer van de onbevaarbare waterlopen waaronder beheersaspecten van waterlopen van de eerste categorie, naargelang van wat daarover bepaald is in het bekkenbeheerplan
2° het beheer van water bestemd voor menselijke aanwending
3° het beheer en de exploitatie van de openbare rioleringen en de kleinschalige waterzuivering
4° het beheer van de ondiepe grondwatercyclus
5° alle andere taken die krachtens de in §3 bedoelde overeenkomst worden opgedragen aan het Waterschap.
De voornaamste deelnemers aan het Waterschap zijn:
- Het Vlaams Gewest
- De Provincie(s)
- De gemeentebesturen
- De polders en wateringen.
Organisatorisch wordt het Waterschap bestuurt door een stuurgroep bestaande uit 1 stemgerechtigde afgevaardigde van iedere deelgenoot. De voorzitter wordt aangeduid door deze stuurgroep volgens een in het huishoudelijk reglement voorzien procedure. Dit huishoudelijk reglement moet opgemaakt en goedgekeurd worden door de stuurgroep. Zolans er geen goedgekeurd huishoudelijk reglement is, wordt het voorzitterschap waargenomen door een vertegenwoordiger van de provincie.
Het secretariaat wordt overeenkomstig het decreet "waargenomen door de provincie".
