WATERING DE BENEDEN MARK

Contactpersoon

Stef Vermeiren, ontvanger-griffier


Adres

Gammel 33, 2310 Rijkevorsel


Telefoon

03/314.15.35


Mail

info@wdbm.be


Website

www.wdbm.be


ACTUEEL


In januari 2022 start het project "Drempels tegen Droogte" 


In de zijlijn van het INTERREG-project Pro Water kwam een oproep om maatregelen te nemen in Hoogstraten in het brongebied van de Mark en Merkske. Watering de Beneden Mark (WDBM), Landelijke Gilde Hoogstraten, Boerenbond, Boerennatuur, Provincie Antwerpen DIW, Stad Hoogstraten en Regionaal landschap de Voorkempen sloegen daarom de handen in elkaar en startten het project "Drempels tegen Droogte" op.

Aan de hand van concrete laagdrempelige maatregelen, demonstraties en voorbeeldacties wil men zoveel mogelijk landbouwers bereidt vinden om zelf actie te ondernemen zowel rond waterretentie als -conservering. Uit het project moet blijken wat en waar de landbouwers het liefst iets willen realiseren.


Deelactie 1: selecteren en installeren van maatregelen in pilootgebieden

(door Watering de Beneden Mark ism RLDV en Boerennatuur)

 

Het partnerschap wil in kaart brengen welke eenvoudige maatregelen makkelijk beheerbaar en efficiënt zijn om langer regenwater vast te houden in kleine grachten of op het perceel zelf.

 

Een voorbeeld van zo'n eenvoudige maatregel zijn lage planken (drempels) die op verschillende plaatsen in dezelfde gracht geplaatst kunnen worden. De waterafvoer

vertraagt, water krijgt meer kans om te infiltreren en er is een afvlakking in (piek)debiet benedenstrooms. Deze eenvoudige ingreep is goedkoop, innovatief en laagdrempelig voor land- en tuinbouwers. Het is makkelijk omkeerbaar. Het gebruik van zandzakjes is een alternatief voorstel hierop zodat boeren dit heel gemakkelijk kunnen uittesten. Andere maatregelen zijn stuwtjes en de ombouw van traditionele drainage naar peilgestuurde systemen. Een totaal pakket van verschillende opties zal on the field tentoongesteld worden. 

 

Deelactie 2: uitstippelen van een draagvlakverbredingstraject

(door het gehele partnerschap)

 

De verschillende landbouwsectoren geven aan hoe zij momenteel omgaan met water en welke maatregelen zij wenselijk achten. Het partnerschap gaat met die informatie aan de slag om het project te concretiseren. Door deze actieve betrokkenheid van de landbouwers wordt een vertrouwen en een breder draagvlak van bij de aanvang in het traject ingebouwd.

 

 

Deelactie 3: optimalisatie beheer ontwikkelen.

(door Boerennatuur i.s.m. RLDV en WDBM)

 

Veel kansen om regenwater op te houden blijven onbenut. Landbouwers hebben het vaak te druk om hierbij stil te staan. Met deze deelactie wil men een communicatiemethode ontwikkelen, zodat er een signaal of advies kan komen naar de landbouwers om te starten met hun maatregelen.


In deze deelactie past ook het monitoren van de nieuwe maatregelen door gericht met ‘divers of peilbuizen’ te gaan meten wat het effect is van deze drempels tov bijvoorbeeld stuwen. 


Deelactie 4: continuïteit en uitbreiding

(door gehele partnerschap)

 

Dit project wil een duurzame werking in gang zetten voor gelijkaardige maatregelen die agrariërs nemen in hun bedrijfsvoering. De doelstelling is om op het eind van dit project een grote bereidwilligheid te bekomen van boeren die ook maatregelen willen nemen. Er wordt  bewust klein gestart, maar de ambitie is om een groot aantal agrariërs warm te maken met dit project.


Om de continuïteit van de werking te verzekeren, is er de idee om een groep landbouwers op te richten die blijvend advies en opvolging krijgt. Dit als aanspreekpunt bij defecten, reservemateriaal, monitoring, …

 

- Het partnerschap kan maatregelen, locaties en ideeën voorstellen, maar de land- en tuinbouwers behouden het laatste woord om de definitieve locatie en type maatregel vrijwillig te kiezen. De voorkeur gaat uit bottom-up te werken.

 

- De land- of tuinbouwer is beheerder van de maatregel. Hij handelt als goede huisvader in functie van zijn bedrijfsvoering en bedrijfsvoering van eventuele buren. Hij tracht de win-win na te streven om piekdebieten te verlagen en het grondwaterpeil aan te vullen. De watering kan hierbij helpen.

 

- Het partnerschap adviseert in functie van de teelt (opkomst teelt, overbruggen droogteperioden,… ), en maatschappelijke doeleinden (helpen bij piekdebieten, aanvullen grondwatertafel, …).

 

- Het project richt zich op kleine maatregelen in kleine grachten en waterlopen. 

 

- De maatregelen worden gratis aangeboden aan de landbouwers. De landbouwer staat wel in voor het beheer rondom de stuw, bijvoorbeeld om het zichtbaar te houden/maken bij ruimingen door de watering.


Het leader-project werd intussen goedgekeurd.  Het project loopt vanaf 01/01/2022 tot 30/06/2022.

 

Werking van de watering

taken :

  • waterbeheersing
  • bewerkstelligen van een gezonde waterhuishouding
  • integraal waterbeleid
  • uitvoeren van ruimings-, onderhouds- en herstellingswerken aan de onbevaarbare waterlopen, grachten, sloten :
    Geklasseerde waterlopen 2° categorie worden jaarlijks geruimd (ongeveer 132 km)
    Niet-geklasseerde waterlopen van algemeen belang worden beurtelings geruimd (ongeveer 95 km)
  • Verstrekken van wateradvies in kader van de watertoets (bij het afleveren van een omgevingsvergunning)

Omdat na Doorbraak 63 en het overleg grenswaterlopen het totaal te ruimen waterlopen is verhoogd en omdat er jaarlijks meer lopende meters waterlopen worden geruimd tijdens de zomer, worden ruimingswerken op afroep en regiewerken (diverse werkzaamheden) enkel gedaan voor het oplossen van problemen en uitzonderlijke werken;

De watering voert heel wat zomerruimingen (= ruimen van de bodem van de waterloop) uit. Indien de watering in de toekomst financiële problemen heeft of de ruimingswerken aan de geklasseerde waterlopen worden niet terugbetaald, door het instellen van het plafond door de provincie, zal de watering in de toekomst bepaalde posten uit de zomerruiming schrappen, vooral de ruiming van de grenswaterlopen.

De najaarsruimingen worden grotendeels uitgevoerd voor 25 december van het dienstjaar. Een klein gedeelte wordt uitgevoerd in januari van het volgende dienstjaar. In de toekomst zullen er heel wat herstellingswerken aan de waterlopen noodzakelijk zijn, omdat de meeste betuiningswerken, meestal uitgevoerd tijdens de ruilverkaveling, versleten zijn.

andere projecten :

  • Kasteelbeek (nr. 4.18.1- 2° categorie) in Hoogstraten : mogelijkheid onderzoeken om een groene ader door de stad Hoogstraten te creëren;
  • Blauwputten en Leiloop (nr. 4.05 – 2° categorie) in Meersel-Dreef : creëren van een ringgracht rond het Mariapark + doorsteek naar de Mark. Hierdoor ontstaat er een grotere buffering voor de deze waterloop;
  • Blauwputten & Leiloop (nr. 4.05 – 2°categorie) : creatie bufferbekken voor Transportzone Meer (eventueel op Nederlands grondgebied);


eenvoudige balkenstuw.

SITUERING


Watering De Beneden Mark omvat het gebied Hoogstraten, Minderhout, Wortel, Meer, Meerle, en een klein gedeelte van Loenhout.
De Watering kan haar doelstelling en taken enkel uitoefenen binnen de wettelijke begrenzing van dit ambtsgebied (= 10.623 Ha).